Asuntu : 𝐂𝐓𝐋- 𝐄𝐏 - 𝐓𝐄𝐋𝐈𝐍 𝐊𝐎𝐋𝐀𝐁𝐎𝐑𝐀 𝐇𝐎𝐃𝐈 𝐄𝐒𝐏𝐋𝐎𝐑𝐀 𝐎𝐏𝐎𝐑𝐓𝐔𝐍𝐈𝐃𝐀𝐃𝐄 𝐅𝐎𝐔𝐍 𝐁Á 𝐊𝐎𝐍𝐄𝐓𝐈𝐕𝐈𝐃𝐀𝐃𝐄 𝐆𝐋𝐎𝐁Á𝐋 𝐈𝐇𝐀 𝐅𝐔𝐓𝐔𝐑𝐔. Jakarta, 29 Outubru 2025 Kabu Timor-Leste Empreza Públika (CTL-EP) kuarta ne’e asina MoU ida ho Telkom Indonesia Internationál (TELIN). Serimónia asinatura MoU ne’e asina husi Prezidente Konsellu Jerál Kabu Timor-Leste Empreza Públika (CTL-EP) atuál Ministru Transporte no Komunikasaun, Eng.Miguel Marques Gonçalves Manetelu no Xefe Ezekutivu TELIN, Budi Satria Dharma Purba iha Edifisiu Sentrál TELIN Indonesia. Jl. Gatot Subroto No.kav. 52, Jakarta. Partisipa iha serimónia ne’e Embaixadór Timor-Leste bá Jakarta, Roberto Sarmento de Oliveira Soares, Koordenadór Jerál Kabu Timor-Leste, Pedro Lay, Prezidente ANC-IP, Flávio Cardoso Neves, Diretór Ezekutivu TIC-TIMOR-IP, Venancio Pinto no Asesór tékniku Ministru MTK, João Olivio Freitas, Sekretária Segundu Embaxadór Timor-Leste iha Jakarta, Joanico Sarmento Gomes, CEO Telkomcel Timor-Leste, Benedictus Ardiyanto Priyo no direjente sira husi TELIN. Prezidente Konsellu Jerál Kabu Timor-Leste Empreza Públika atuál Ministru Transporte no Komunikasaun, Eng.Miguel Marques Gonçalves Manetelu, hateten MoU ida ne’e reflete kle'an espíritu kolaborativu, ida ne'e onra boot tebes bá Empreza rua ne’e. Iha ne'ebé empreza estatál rua husi Timor-Leste no Indonézia haree formasaun parseria importante ida bá futuru dijitál Timor-Leste nian. “MoU ida ne’e nu’udar kapítulu foun ida iha Timor-Leste nia istória. Iha loron domingu foin lais ne’e, mundu haree Timor-Leste nia admisaun formál nu'udar membru Asosiasaun Nasaun Sudeste Aziatiku (ASEAN). Ida ne'e sai nu'udar momentu estraordináriu ida bá orgullu nasionál - kulminasaun bá tinan dedikasaun no kompromisu maka'as bá futuru ida-ne'ebé prosperu. Timor-Leste viajen hamutuk iha ASEAN nia laran agora ofisialmente hahú ona” dehan Prezidente Konsellu Jerál Kabu Timor-Leste Empreza Públika, Eng.Miguel Manetelu. “Memorandu Entendimentu ne’ebé asina entre empreza estatál rua, CTL no TELIN, la’ós de’it dokumentu kooperasaun ida ne’e hanesan ponte ida. Ponte ida ne’ebé liga povu rai rua ne’e nia no ida ne’ebé liga Timor-Leste bá fuan dijitál ASEAN no mundu nian. Ponte ida ne'ebé harii husi kooperasaun sira hanesan ne’e no hetan forsa hosi korrente espíritu progresu nian ne'ebé fahe. Parseria ida ne'e nia ámbitu maka estratéjiku no vizionáriu. Hamutuk ami iha kompromisu atu kolabora iha dezenvolvimentu sistema kabu submarinu bilaterál ida. Ida-ne’e la’os de’it projetu infraestrutura ida ne’e hanesan koluna vertebra bá Timor-Leste modernu ida, besik” dehan Prezidente Konsellu Jerál Kabu Timor-Leste Empreza Públika iha nia diskursu iha ambitu selebrasaun asinatura MoU iha Jakarta Indonézia” nia hatutan. Xefe Ezekutivu TELIN, Budi Satria Dharma Purba iha nia diskursu hatete Telin nia kompromisu kolabora ho CTL-EP hodi esplora oportunidade globál iha futuru. “Ida-ne’e hatudu ami-nia kompromisu atu investe la’os de’it iha infraestrutura ka hardware, maibé mós iha konstrusaun rede foun ida bá progresu liután iha Timór-Leste. Tanba ne’e, iha Telin, ami apoia maka’as no hetan inspirasaun husi governu Timor Leste nia inisiativa atu harii la’os de’it nasaun ida ne’ebé iha ligasaun, maibé nasaun ida ne’ebé iha ligasaun globál. Liu husi MoU ida ne’e, Telin ho CTL kolabora hodi esplora oportunidade foun bá konetividade globál iha future” tenik Xefe Ezekutivu TELIN, Budi Satria Dharma. “Hamutuk, ami sei foka bá harii infraestrutura kabu submarinu no harii kapasidade sira iha CTL liuhosi transferénsia koñesimentu bazeia bá ami nia esperiénsia harii infraestrutura, partikularmente kabel submarinu globalmente. Agora daudaun ami iha liu kilómetru 250,000 hosi kabel submarinu, ne'ebé hale'u ona mundu dala lima. Segundu, ita hakarak hadia kualidade internet no siberseguransa iha Timor Leste. Ida ne’e mós ami nia kompromisu atu harii kapasidade ho CTL iha ne’ebá. Tanba ita hatene katak ida-ne'e maka era internet, seguransa, seguransa internet no siberseguransa mós sai preokupasaun boot. Terseiru, ami hakarak enkoraja transformasaun dijitál iha Timor Leste” afirma Budi Satria Dharma. TELIN nia kompromisu atu harii kapasidade ho CTL iha Timor-Leste. Tanba TELIN hatene katak ida-ne'e maka era internet, seguransa, seguransa internet no siberseguransa mós sai preokupasaun boot no enkoraja transformasaun dijitál iha Timor Leste. Telin iha nafatin kompromisu maka’as atu fó apoiu bá Timor-Leste atu hetan konetividade globál no garante katak kreximentu dijitál iha Timor-Leste sai reziliente bá beibeik, sustentável no prontu atu hasoru dezafiu sira iha futuru. Kabu bilaterál ne’e sei sai hanesan ligasaun direta, reziliente no ho kapasidade aas entre nasaun rua, enkuantu reforsa Timor-Leste nia papél iha arkitetura dijitál ASEAN nian. Maibé, parseria ida-ne'e la'o liu konstrusaun kabu ida. Ida-ne'e mós kona-bá hakbiit povu rai rua ne’e nia. Kolaborasaun ida-ne'e hamriik iha pilar estratéjiku tolu : Primeiru, jestaun kabel submarinu no transferénsia koñesimentu. Aleinde dezenvolve projetu kabel bilaterál, MoU ida-ne'e mós foka bá harii kapasidade nasionál no perísia ne'ebé presiza atu jere infraestrutura komunikasaun krítiku ida-ne'e. Segundu, dezenvolvimentu internet no siberseguransa. MoU fornese ida ne’e nu’udar oportunidade ida atu aprende hosi TELIN nia esperiénsia iha dezenvolvimentu ekosistema dijitál ida ne'ebé reziliente no seguru ida ne'ebé proteje dadus nasionál no apoia kreximentu ekonómiku dijitál sustentável. Terseiru, transformasaun dijitál no dezenvolvimentu infraestrutura. CTL rekoñese katak infraestrutura komunikasaun sira forma fundasaun bá Timor-Leste modernu ida. Tanba ne'e, CTL no TELIN tenke serbisu hamutuk atu asegura katak kada pasu dijitál ne'ebé foti fó benefísiu tanjível bá sidadaun rai rua ne’e nai husi e-government no edukasaun dijitál to'o haburas inovasaun no empreendedorizmu. Iha kolaborasaun ida-ne’e, TELIN nia abordajen reflete sinseridade no vizaun nobre ida ne’ebé haree dook liu númeru no lukru finanseiru, bá orizonte luan liu kona-bá harii nasaun no dezenvolvimentu umanu. TELIN la haree ida-ne’e hanesan tranzasaun negósiu de’it, maibé hanesan parseria entre nasaun rua. Ida-ne'e maka espíritu solidariedade nian ne'ebé loos—espíritu parentesku nian, espíritu kooperasaun mútua. Nune’e mós haree TELIN la’os de’it hanesan CTL nia parseiru negósiu, maibé mós hanesan maun-boot no belun loloos iha Timor-Leste nia jornada dezenvolvimentu nasionál. Parseria ida-ne’e entre CTL no TELIN—ne’ebé estabelese lakleur hafoin Timor-Leste nia admisaun nu’udar membru ASEAN bá dala 11—simboliza inísiu foun bá Timor-Leste : era konektividade, dezenvolvimentu aseleradu no integrasaun rejionál. CTL agradese bá TELIN nia kooperasaun besik ho CTL bainhira la’o bá oin hamutuk ho kompromisu ne’ebé fahe no objetivu komún. Agora ho onra boot, ha’u konvida distintu Sr.Budi husi TELIN atu hamutuk ho ha’u asina Nota Entendimentu ida-ne’e. Média MTK
Data Publica : 30 Oct 2025
Descrisaun :